علل بی رغبتی شرکت ها برای افزایش سرمایه +جدول

در گفتگو با مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری پارند بررسی شد:

افزایش سرمایه از محل آورده نقدی یکی از راه های تأمین مالی شرکت ها و نشان دهنده توانایی آن مجموعه در جذب نقدینگی جدید بوده و تنها این نوع افزایش سرمایه است که موجب رشد حقوق صاحبان سهام یک شرکت به طور واقعی می گردد؛ حال آنکه افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا تجدید ارزیابی دارایی ها تنها باعث تغییر ترکیب حقوق صاحبان سهام شده (اصلاح حسابداری)، اما نقدینگی جدیدی را وارد شرکت مذکور نمی کند.

فلسفه وجودی بازار سرمایه فراهم آوردن شرایط مناسب جهت جذب نقدینگی جدید توسط شرکت ها و امکان تأمین مالی برای توسعه فعالیت های آنها ست. افزایش سرمایه از محل آورده نقدی یکی از راه های تأمین مالی شرکت ها و نشان دهنده توانایی آن مجموعه در جذب نقدینگی جدید بوده و تنها این نوع افزایش سرمایه است که موجب رشد حقوق صاحبان سهام یک شرکت به طور واقعی می گردد؛ حال آنکه افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا تجدید ارزیابی دارایی ها تنها باعث تغییر ترکیب حقوق صاحبان سهام شده (اصلاح حسابداری)، اما نقدینگی جدیدی را وارد شرکت مذکور نمی کند.

در این گزارش به بررسی روند افزایش سرمایه شرکت های بورسی از ابتدای سال تاکنون می پردازیم.

همانطور که از جدول فوق پیداست از میان حدود 100 شرکت بورسی که از ابتدای سال تاکنون موفق به دریافت مجوز افزایش سرمایه شدند، تنها نیمی از آنها یعنی معادل 52 شرکت از محل مطالبات حال شده و آورده نقدی اقدام به افزایش سرمایه کردند و حدود 35 شرکت بورسی تنها با تغییر ترکیب در حقوق صاحبان سهام خود و از محل سود انباشته شرکت دست به افزایش سرمایه زدند حال آنکه 18 شرکت فعال نیز از محل تجدید ارزیابی دارایی های خود و مابقی نیز از اندوخته های موجود در شرکت سرمایه خود را افزایش دادند.

همانطور که گفته شد، آنچه بیش از هر چیز در بازار سرمایه اهمیت می یابد، افزایش سرمایه از محل آورده نقدی است.

با توجه به جدول فوق:

* تعداد 52 شرکت بورسی از ابتدای سال تاکنون اقدام به افزایش سرمایه کردند.

* کلیه افزایش سرمایه این شرکت ها از محل مذکور چه به صورت ثبت شده و چه به صورت ثبت نشده در این جدول آورده شده و درصد آن نیز نسبت به سرمایه قبلی شرکت محاسبه شده است.

* با توجه به بررسی های فوق شرکت های بیمه ای، معدنی و فلزی بیشترین فعالیت را نسبت به سایر صنایع در بحث افزایش سرمایه داشتند و استفاده مناسب را از این فرصت جهت تأمین مالی کردند.

با عنایت به جدول فوق مجموع نقدینگی جدیدی که از محل افزایش سرمایه شرکت ها طی سال جاری به بورس وارد شده، رقمی معادل 65.174.756 میلیون ریال می باشد که درصورت مقایسه این مبلغ با پارامترهایی همچون ارزش معاملات، ارزش بازار سرمایه و همچنین تولید ناخالص داخلی می توان به نتایج جالبی رسید.

با توجه به جدول بالا:

* هر یک از ارزش های لحاظ شده، در بازه زمانی ابتدای سال جاری تاکنون در نظر گرفته شده است.

* مبلغ تولید ناخالص داخلی کشورمان رقمی معادل 977 میلیارد دلار می باشد که با نرخ ارز مرجع 2500 تومان تسعیر شده است.

نکته حائز اهمیت در مقایسه میان مجموع ارزش افزایش سرمایه ها و دیگر پارامترهای عنوان شده این است که تنها حدود 14 درصد از ارزش معاملات 41 هزار و 900 میلیارد تومانی، از ابتدای سال تاکنون متعلق به نقدینگی جدید وارد شده در شرکت بوده است. این نتایج زمانی جالب تر می شود که بدانیم نقدینگی جدید جذب شده به سمت شرکت ها 2 درصد از ارزش بازار سرمایه و درصد بسیار ناچیزی از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می دهد. به عبارت بهتر توانایی شرکت ها در جذب سرمایه گذاری های جدید در مقایسه با پارامترهای عنوان شده در چنان سطح پایینی قرار دارد که شاید بررسی دلایل آن خالی از لطف نباشد.

در همین ارتباط مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری پارند پیرامون اهمیت افزایش سرمایه از محل آورده نقدی عنوان کرد: افزایش سرمایه از محل آورده نقدی به دلیل فراهم آوردن فرصت تأمین مالی بیشترین جذابیت را برای شرکت ها دارد، حال آنکه با توجه به بررسی های صورت گرفته به نظر می رسد به جز صنعت بیمه، معدنی و فلزی مابقی شرکت ها و صنایع تمایل چندانی به افزایش سرمایه از این محل نداشتند.

علی دهدشتی در بیان دلایل عدم رشد روز افزون فرآیند افزایش سرمایه از این محل گفت: عدم تمایل شرکت ها برای افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می تواند به چندین عامل وابسته باشد، یکی از این دلایل عدم وجود افزایش ظرفیت فضای توسعه در شرکت ها یا برخی از صنایع است.

وی ادامه داد: با وجود همه مزیت هایی که افزایش سرمایه به روش مذکور برای شرکت به ارمغان آورد، گاهی مدیران آنها به دلیل نبود فضای توسعه و عدم وجود ظرفیت های رشد، تمایل چندانی به جذب سرمایه گذاری جدید نخواهد داشت. چراکه در صورتیکه به دنبال ورود نقدینگی جدید به مجموعه، سودآوری آن رشدی نداشته باشد، نه تنها موضوع افزایش سرمایه اثر مثبت نخواهد داشت، بلکه موجب رقیق شدن قیمت آن سهم نیز می شود.

دهدشتی با اشاره به دیگر دلایل عدم تمایل شرکت ها به جذب سرمایه های جدید برای افزایش سرمایه اظهار داشت: یکی دیگر از دلایل این عدم تمایل، نگاه غلط برخی مدیران به افت قیمت سهم بعد از اعمال افزایش سرمایه و کاهش آن به زیر قیمت اسمی است. ترس از این موضوع در بسیاری از موارد به غلط موجب رغبت کم مدیران برای افزایش سرمایه می گردد.

این کارشناس بازرا سرمایه ادامه داد: ترکیب سهامداران و اهمیت نظر سهامدار عمده در تشخیص لزوم افزایش سرمایه خود یکی دیگر از دلایلی است که در پاره ای از موارد می تواند موجب عدم تمایل مدیران شرکت ها برای افزایش سرمایه از محل آورده نقدی شود؛ چراکه سهامدار عمده به عنوان اولین فردی است که می بایست با تزریق منابع مالی سرمایه گذاری جدیدی را در شرکت زیرمجموعه سرمایه پذیر خود انجام دهد.

وی با بررسی اثرات افزایش سرمایه از محل آورده نقدی بر بازار، اقتصاد و ساختار شرکت ها عنوان کرد: ورود نقدینگی جدید به شرکت های بورسی و به عبارت بهتر ورود آن به بازار سرمایه، موجب بالا رفتن نقدشوندگی و افزایش سرعت خرید و فروش سهام می شود. افزون برآنکه در پی ورود نقدینگی های جدید، بازار سرمایه نیز بزرگ تر شده و امکان دستکاری قیمت ها در آن به حداقل می رسد. از همه مهمتر اینکه در شرایط فعلی هجوم نقدینگی به سمت بازار سرمایه، این امر تنها موجب افزایش قیمت سهام شرکت ها و بزرگ شدن آنها می شود که می تواند از تجمع نقدینگی در یک سهم و حبابی شدن آن جلوگیری کند.

دهدشتی با نگاهی به اثرات جذب سرمایه گذاری جدید بر شرکت ها گفت: از منظر شرکتی افزایش سرمایه از محل آورده نقدی در کنار تقویت بنیه مالی و اصلاح ساختار مالی شرکت ها، زمینه لازم برای توسعه فعالیت ها و در پی آن رشد سودآوری را نیز برای یک مجموعه فراهم می آورد. از سوی دیگر به طور کلی جذب سرمایه ها به شیوه مذکور از نگاه کلان نیز موجب جذب نقدینگی سرگردان در جامعه و رشد و حمایت از تولید خواهد شد.

وی اضافه کرد: البته توجه به این نکته حائز اهمیت است که همه مزایای مطرح شده برای افزایش سرمایه از محل آورده نقدی زمانی می تواند اثرات مثبت خود را نمایان سازد که سرمایه جذب شده در شرکت بلافاصله به فرآیند تولید تزریق شود تا بتواند ارزش افزوده مناسبی را نیز در پی داشته باشد.

مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری پارند در خاتمه با تأکید بر لزوم رشد سرمایه گذاری های جدید در بازار سرمایه گفت: شرایط فعلی بورس به دلیل وجود نقدینگی فراوان از سوی سرمایه گذاران، بهترین فرصتی است که شرکت ها می توانند اقدام به جذب سرمایه گذاری و افزایش سرمایه خود کنند و بدین ترتیب بخشی از نقدینگی موجود را به سمت توسعه فعالیت ها و خطوط تولیدی خود جذب نمایند.